Plantenverzorging & Tuinadvies | Plantadvies
Welke bessen kun je eten

Eetbare bessen in november

Berberis thunbergii – Japanse berberis, Japanse zuurbes


De vruchtjes van deze struik hebben een intense zuurgraad en zijn uitstekend geschikt voor het maken van heerlijke jam. Berberis thunbergii, ook wel bekend als Japanse berberis of Japanse zuurbes, staat bekend om zijn zure besjes die ideaal zijn voor jamproductie.

De bessen van deze plant worden vaak gewaardeerd vanwege hun krachtige, frisse smaak, die een verrukkelijke jam oplevert. Ziektegevoeligheid:kan last krijgen van meeldauw, roest (Puccinia graminis) en soms bladluizen.

Pernettya mucronata – Parelbes (heester)
Uitspraak: PER-NET-TIE-A


De bessen kleuren van wit/groen naar rood, roze of wit en blijven de hele winter hangen. Let op: giftig voor mensen. Groeit 50–100 cm hoog, winterhard tot ca. –15 °C en blijft groen in de winter. Bloeit april–mei met kleine witte bloemen. Standplaats: halfschaduw tot zon, bij voorkeur beschut; in volle zon de grond vochtig houden. Tweehuizig: een mannelijke plant is nodig voor bessen. Vermeerderen via stekken (november–december). Aanplant: 3 per m². Ziektegevoeligheid: kan last krijgen van wortelrot op slecht doorlatende, natte grond.

Malus ‘Professor Sprenger’ – Sierappel (heester/boom)


In mei bloeit Malus ‘Professor Sprenger’ rijkelijk met geurende, witte bloemen. De boom bereikt een hoogte van 5–6 meter, is winterhard maar niet wintergroen. In de herfst kleurt het blad goudgeel, en daarna verschijnen er kleine, gele appeltjes die tot ver in de winter aan de takken blijven hangen. Deze vruchtjes zijn niet eetbaar, maar ook niet giftig voor mens of dier. De sierappel gedijt het beste in de volle zon op een droge, voedzame en goed doorlatende bodem. Hij is bestand tegen wind, maar verdraagt geen zeewind. Snoei en onderhoud gebeuren bij voorkeur in oktober–november.

Ziektegevoeligheid: licht gevoelig voor appel­schurft en bloedluis; kan daarnaast incidenteel last krijgen van meeldauw.

Viburnum opulus ‘Compactum’ – Gelderse roos (heester)
Uitspraak: VI-BUR-NUM


Compacte heester (tot 1,5 m) met witte bloei in mei–juni. Herfstblad rood/roze/paars, gevolgd door felrode, giftige bessen die tot in de winter blijven. Winterhard, bladverliezend. Standplaats: zon/halfschaduw, voedzame en vochthoudende grond, windbestendig.
Ziekten: bladluizen, soms meeldauw/bladschimmel.
Snoei: na bloei; oude of zwakke takken verwijderen, bij verjonging tot de basis terugknippen. Vermeerderen: stek of afleggen.

Euonymus alatus ‘Compactus’ – Kardinaalshoed (heester)
Uitspraak: EU-O-NIE-MUS


Compacte struik 1–1,2 m hoog, 1,5–2,5 m breed met onopvallende geelgroene bloei in mei–juni. In de herfst opvallende oranje vruchtdozen en felrode bladkleur.

De vruchtdozen en zaden zijn giftig. Bladverliezend, zeer winterhard en windbestendig. Standplaats: zon/halfschaduw, alle voedzame, vochthoudende gronden. Ziekten/plagen: kardinaalsmutsstippelmot (bladschade en spinsels). Snoei: maart, voor nette vorm. Vermeerderen: winterstek.

Acer palmatum ‘Garnet’ – Japanse esdoorn (heester)
Uitspraak: A-SER


Compacte esdoorn tot ca. 1,5 m hoog. Voelt zich het beste op een beschutte plek in zon/halfschaduw met vochthoudende, goed doorlatende grond (licht zuur tot kalkhoudend). In het voorjaar verschijnen kleine roodpaars bloemen en gevleugelde zaden (“helikoptertjes”). Bladverliezend, winterhard.

Snoei: bij voorkeur niet; indien nodig alleen in rustperiode (voor jaarwisseling) om bloeden te voorkomen. Ziekten/plagen: gevoelig voor Verticillium-verwelkingsziekte en soms bladluizen of meeldauw.
Vermeerderen: enten op onderstam.

Viburnum opulus - Gelderse roos (Heester)


In de herfst produceert de Gelderse roos prachtige helderrode bessen. Deze bessen zijn licht giftig als ze rauw worden gegeten, maar worden eetbaar na het koken. Na de eerste vorst genieten vogels ervan om zich te goed te doen aan de bessen, waardoor ze een belangrijke voedselbron zijn voor vogels tijdens de winter. De bessen ontwikkelen zich na de bloei van de witte bloemen in mei en juni. 

Berberis thunbergii, ook bekend als Japanse berberis of Japanse zuurbes
Pernettya mucronata – parelbes heester
Malus ‘Professor Sprenger’ – sierappel heester/boom
Viburnum opulus ‘Compactum’ – Gelderse roos heester
Euonymus alatus ‘Compactus’ – kardinaalshoed heester
Acer palmatum ‘Garnet’ – Japanse esdoorn heester
Viburnum opulus – Gelderse roos heester

Wat gebeurt er als je de vruchten toch opeet?
Inname kan leiden tot misselijkheid, buikpijn, diarree, braken en in ernstige gevallen hartritmestoornissen. Raadpleeg altijd een arts bij vergiftiging.

Zijn de vruchten ook giftig voor dieren?
Ja, de bessen zijn ook giftig voor honden, katten en vee. Vogels daarentegen kunnen de zaden vaak wel verdragen en helpen bij de verspreiding.

👉 Meer informatie over bessen en hun eigenschappen vind je op deze pagina over bessen in het najaar.